Biografie

Alba Rosa Viëtor (1889-1979) was in haar tijd een gerenommeerd concertvioliste, pianiste en componiste. Haar leven besloeg drie continenten: ze werd geboren als Alba Rosa in Italië en bracht haar jeugd door in Milaan, waar ze vanaf haar 8e jaar als jongste studente ooit aan het Giuseppe Verdi Conservatorio studeerde. Op 12-jarige leeftijd emigreerde ze met haar moeder naar Montevideo (Uruguay) in Zuid-Amerika, maar vertrok na twee jaar naar Brussel om daar haar vioolstudie voort te zetten. Ze woonde in Buenos Aires (waar ze lesgaf aan het conservatorium), in Wenen (waar ze studeerde bij de beroemde vioolpedagoog professor Otokar Sevcik) en in New York, waar ze in 1919 trouwde met de Nederlandse zakenman Jan Fresemann Viëtor. Ze vestigde zich in Noord-Amerika en kreeg twee kinderen. Al op jonge leeftijd begon ze met componeren, maar pas toen ze haar carrière als concertvioliste beëindigde en compositielessen gaat volgen, werd componeren het belangrijkste in haar leven. Na haar scheiding wordt Alba Rosa lid van de Society of American composers. Haar werken werden uitgevoerd door vooraanstaande orkesten en muzikanten en beoordeeld door vooraanstaande muziekcritici.

Dankzij haar memoires, gepubliceerd in The Story of Alba Rosa Viëtor: Violinist and Composer 1889-1979, weten we wat Alba Rosa Viëtor dacht en voelde. Ze voelde zich op geen enkele manier of vorm beperkt door het feit dat ze een vrouwelijke componist was. Tot het begin van de 20e eeuw waren er niet veel vrouwen die componeerden, en degenen die dat wel deden waren in de meeste gevallen concertpianisten (zoals Clara Schumann). Alba Rosa was als violist duidelijk een uitzondering. Je krijgt niet de indruk dat ze zich gediscrimineerd voelde of enige negatieve reactie ondervond. Vrouwenemancipatie interesseerde haar niet, integendeel: ze vond de acties van de feministen, die ze meemaakte toen ze in 1914 in Londen was, enigszins overdreven. Componeren lijkt voor Alba nooit als een grote last te hebben gevoeld, iets wat bij sommige andere vrouwelijke componisten wel het geval was – vooral als ze getrouwd waren met een mannelijke componist. Alba’s echtgenoot was zelfs trots op haar en moedigde haar aan om te componeren. Veel van haar composities werden tijdens haar leven uitgevoerd in concertzalen in Noord-Amerika. Ze werden enthousiast ontvangen en Alba kreeg vaak betere recensies dan haar mannelijke collega-componisten.

Portret Alba Rosa Viëtor
Alba staand met viool, Brussel 1905